Dieren als voorbeeld

Collectieve intelligentie is het gezamenlijk op een effectieve en efficiënte manier oplossen van een lastig probleem waar elk individu uit de groep[i] mee te maken heeft. Oplossingen die de leden in hun eentje niet of niet zo snel/gemakkelijk kan realiseren.

 

De voedselproductie van de bladsnijdermieren is een agrarisch en organisatorisch hoogstandje. In de natuur zien we meer van deze collectieve hoogstandjes. Dieren voeren met elkaar trektochten uit, zien en weren gezamenlijk roofdieren af, bouwen samen nesten en overleven overstromingen. Mieren, termieten en bijen werken in productieprocessen, die georganiseerd zijn als een lopende band met een duidelijke taakverdeling over daarin gespecialiseerde dieren[i]. De laatste jaren is dan ook veel onderzoek gedaan naar het ontstaan van dergelijke collectief intelligente prestaties. Dit onderzoek heeft veel en soms zeer verrassende inzichten opgeleverd. Zoals het besef dat collectief intelligent gedrag niet beperkt is tot alleen de dierenwereld, maar ook in de plantenwereld voorkomt. Bomen organiseren zich in een bos in uitgebreide communicatie netwerken. Ondergronds gebruiken ze een web van schimmels als verbinding tussen hun wortels om informatie en zelfs goederen uit te wisselen. Dit web zorgt voor de uitwisseling van waarschuwingen tegen insecten aanvallen, maar ook voor het afleveren van kool-, stikstof, en water aan bomen in nood[ii].

 



[i] Bijvoorbeeld mieren, bijen en termieten

[ii] Pollan, M. (2013), The Intelligent Plant, in The New Yorker, 23 december